Ezra Piso: ‘We werken met kwaliteitskaders, maar hoe die worden ingevuld, komt vaak uit de praktijk voort. Onze collega’s worden juist uitgenodigd zelf met oplossingen te komen. Het zoeken naar antwoorden is een gezamenlijke opgave, zoals dat overigens ook in de relatie tussen zorgverlener en zorgvrager hoort.’

Janne Buijs: ‘Ik zie veranderingen ook vanuit de praktijk komen. Geregeld ontstaat er in gesprek een goed idee. Aanzet tot verandering hoeft niet altijd van boven te komen. De bottom-up beweging is wel typisch Saffier.’

Janne: ‘En tegenwoordig ook de meest gestelde vraag.’

Jelma: ‘Het kan een heel brede vraag zijn, bij de start van het contact tussen ons en de zorgvrager, maar het kan ook een vraag voor vandaag zijn: hoe gaat het met u vandaag. De vraag kan ook medisch zijn. We verlenen vanzelfsprekend medische zorg, volgens protocollen en medische richtlijnen, maar vragen wél of iemand wel op een interventie zit te wachten. Vroeger gingen we daar automatisch al vanuit, maar je moet soms ook kijken naar wat op dat moment de beste beslissing is in die specifieke situatie en dit overleggen met de persoon over wie het gaat. We merken ook dat er in de opleiding van behandelaren steeds meer aandacht voor is; dat je samen bepaalt. Daarvoor moet je het gesprek aangaan.’

Janne: ‘Nee, niet altijd. De protocollen bijvoorbeeld zijn er niet voor niks. Die hebben zeker wel nut. Het kan naast elkaar bestaan: ruimte om te ‘vonken’, zodat collega’s uitgenodigd worden om de zorg te verbeteren door hun ideeën met elkaar te bespreken en zo sterker te maken. En ja, ook ruimte om te vinken, inzien dat het van belang is om je te kunnen verantwoorden, te onderzoeken en te monitoren.’

Jelma: ‘Alleen… je moet je wel afvragen waarom je iets afvinkt, wat het doel is. Het handelen volgens richtlijnen en protocollen draagt bij aan de kwaliteit, tegelijkertijd: we meten soms nog zaken standaard uit protocollair opzicht. Dat kan inderdaad nuttig zijn, alleen misschien niet altijd bij iedereen de hele tijd.’

Janne: ‘Tegelijkertijd moet je ook niet protocollen zomaar allemaal loslaten. Het is wel gedreven door het feit dat men goed wil zorgen, daar hoort controle bij.’

Ezra: ‘Bovendien wil je soms ook dingen kunnen terugvinden, als er bijvoorbeeld vragen rijzen. Hierin zijn we dus nog wel zoekende: wanneer wel, wanneer niet. Dit is een interessante ontwikkeling waar kwaliteitsadvies een belangrijke rol in speelt.’

Ezra: ‘In verbinding staan is belangrijk. We willen juist de samenwerking tussen zorgverleners, bewoners en hun naasten versterken en dat doe je door elkaar te kennen en elkaars rollen te erkennen. Hierdoor kan je de draagkracht van naasten beter ondersteunen, zodat bewoners of cliënten de kans krijgen hun sociale netwerk en hun leven zo goed als het gaat kunnen voortzetten.’

Jelma: ‘Verbinden is ook: meebewegen. Daarbij is het wel zaak dat medewerkers zich gesteund weten en zo het evenwicht bewaren tussen hun mogelijkheden en wensen.’

Janne: ‘Op de meeste locaties werken we met een multidisciplinair team dat juist hierover de vinger aan de pols blijft houden. Ook de commissie interne consultatie kan die functie hebben: onafhankelijke wijsheid. Zo sta je als medewerker nooit alleen.’

Janne: ‘Wij willen dat wel stimuleren. Waar dat kan, natuurlijk. Soms kunnen cliënten ook meer dan ze aannemen. We willen in kaart brengen wat mensen zelf willen en kunnen, en hoe ze denken wie of wat hen hierbij kan helpen. Samenredzaamheid en wat tegenwoordig zo mooi ‘reablement’ heet, het opnieuw aanleren, staan hierbij voorop. Het is voor ons soms ook nog wel wennen dat we niet automatisch alles uit handen nemen. Maar als we dat doen, geeft dat een cliënt of bewoner ook het zelfvertrouwen en gevoel van autonomie terug, iets wat soms weg is geraakt als iemand bij ons komt. Het gesprek gaat eigenlijk over: wat is voor jou kwaliteit van leven?’

Jelma: ‘Mensen willen trouwens ook vaker langer thuis wonen dan we aannemen. Je wilt toch het liefst blijven wie je was, waar je hoort. Er kan ook zo veel meer dan wordt aangenomen. Dat merken onze specialisten ouderengeneeskunde vaak.’

Ezra: ‘Dat mensen kunnen blijven wie ze zijn, zoveel mogelijk, inderdaad. Als je voor mensen in kaart kunt brengen hoe je dat het ‘t beste inricht, met wíe, wat je kunt en hoe je zoveel mogelijk jezelf blijft, geeft dat een fijnere tijd van leven. Kwaliteit = kwalitijd zeggen we dan!’

Janne: ‘We werken aan deze kwaliteit van leven door het goede gesprek, samenwerking met onze partners, aandacht voor inzet van technologie en ook door meer aanwezig te zijn in de wijk’. Het betekent fundamenteel anders kijken naar de zorg, maar met in achtneming van kwaliteitseisen en onze verantwoordelijkheid daarbij. De vraag ‘wat is voor jou belangrijk’ is ook in die zin voor ons als zorgprofessionals elk met eigen expertisegebied van belang, die zullen we telkens bij elke verandering opnieuw moeten stellen.’

Ezra: Met Sociale Benadering Dementie zijn alle medewerkers de afgelopen jaren getraind in het erkennen van sociale rollen en hoe zij hiervan uitgaan in de benadering naar cliënten, bewoners en naasten. Tegelijk meten wij cliënt tevredenheid via een onderzoek onder de naasten. We zien dat met deze methodiek gebaseerd op en mensgerichte visie veel waardering is. Het leren on the job en andere inspiratiessessies zorgen ervoor dat we met elkaar spreken over de borging van kwaliteit met deze sociale benadering.

Janne: Invoering van nieuwe manieren van werken vraagt altijd extra aandacht, zowel voor de medewerkers als voor de cliënten en naasten. Zij hebben nu eenmaal bepaalde verwachtingen. De methodiek gericht op Samenredzaamheid riep eerst ook vraagtekens op. Waarom doen jullie dit niet even vroegen de bewoners. Met veel geduld zijn echter veel bewoners meegegaan en enkele niet. Ook goed, hen verzorgen we als vanouds. De cijfers op Zorgkaart Nederland zijn mooi en ook het medewerkersonderzoek laat mooie resultaten zien. We kunnen trots zijn dat we werken aan vernieuwing en ondertussen de kwaliteit en de tevredenheid hoog houden!